گابریل گارسیا ماکز پاداش نوبل ادبیات را در سال ۱۹۸۲ دریافت کرد
بیوگرافی گابریل گارسیا مارکز (+تصویر)
زادروز : ۶ مارس ۱۹۲۷ ، کلمبیا
مرگ : ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ میلادی ، مکزیک
ملیت : کلمبیایی
لقب : گابو
پیشه : نویسنده، روزنامه‌نگار
گابریل خوزه گارسیا مارکِز (به اسپانیایی: Gabriel José García Márquez) ،متولدٔ ۶ مارس ۱۹۲۷ در دهکدهٔ آرکاتاکا درمنطقهٔ سانتامارا در کلمبیا – درگذشته ۱۷ آوریل ۲۰۱۴. رمان‌نویس، نویسنده، روزنامه‌نگار، ناشر و پرکار سیاسی کلمبیایی بود. گابریل گارسیا بین مردم کشورهای آمریکای لاتین با نام گابو یا گابیتو (برای تحبیب) مشهور بود و پس از درگیری با رییس دولت کلمبیا و تحت پی‌گیری قرار گرفتنش در مکزیک زندگی می‌کرد. گابریل گارسیا ماکز برنده پاداش نوبل ادبیات در سال ۱۹۸۲ را بیش از سایر آثارش به خاطر رمان صد سال تنهایی چاپ ۱۹۶۷ می‌شناسند که یکی از پرفروش‌ترین کتابهای جهان می باشد.
زندگی گابریل گارسیا ماکز
گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۲۷ با نام کامل گابریل خوزه گارسیا مارکز زاده شد و پدربزرگ و مادربزرگش او را در شهر بیچاره آراکاتاکا در شمال کلمبیا بزرگ کردند. او بعدها در اولین کتاب خاطراتش با عنوان زنده‌ام که روایت کنم نوشت که زمان کودکی سرچشمه الهام پایان داستانهای او بوده می باشد. گابریل گارسیا ماکز تحت تاثیر پدربزرگش که شخصیتی آزادی خواه بود و در هر 2 جنگ داخلی کلمبیا شرکت کرده بود آگاهی سیاسی پیدا کرد.
گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۴۱ اولین متن‌هایش را در روزنامه‌ای به نام Juventude که مخصوص شاگردان دبیرستانی بود منتشر کرد و در سال ۱۹۴۷ به تحصیل گرایشٔ حقوق در دانشگاه بوگوتا پرداخت و همزمان با روزنامه آزادیخواه ال‌اسپکتادور به همکاری پرداخت. در همین روزنامه بود که گزارش داستانی سرگذشت 1 غریق را بصورت پاورقی چاپ شد. گارسیا مارکز که به تندی تحت تاثیر ویلیام فالکنر، نویسنده آمریکایی، بود، اولین کتاب خود را در ۲۳ سالگی منتشر کرد که از سوی منتقدان با واکنش مثبتی روبرو شد.
گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۵۴ به عنوان خبرنگار ال‌اسپکتادور به رم و در سال ۱۹۵۵ پس از بسته شدن روزنامه‌اش به پاریس رفت. در سفری کوتاه به کلمبیا در سال ۱۹۵۸ با نامزدش مرسدس بارکاپاردو در سیزده سالگی تقاضای ازدواج کرد و بیش از نیم قرن با یکدیگر زندگی کردند؛ بخش اعظم این سالها را در مکزیک گذراندند. در سالهای بین ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۱ به چند کشور بلوک شرق و اروپایی سفر کرد و در سال ۱۹۶۱ برای زندگی به مکزیک رفت.
کتاب صد سال تنهایی گابریل گارسیا ماکز یکی از یکی از پرفروش‌ترین کتابهای جهان می باشد
گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۶۵ ابتدا به نوشتن رمان صد سال تنهایی کرد و آن را در سال ۱۹۶۷ به سرانجام رساند. صد سال تنهایی در بوینس آیرس منتشر شد و به موفقیتی بزرگ و چشمگیر رسید و به عقیدهٔ اکثر منتقدان شاهکار او به شمار می‌رود. گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۸۲ برای این رمان، برندهٔ پاداش نوبل ادبیات بوده می باشد. ایده اولیه برای نوشتن اولین فصل کتاب صد سال تنهایی در سال ۱۹۶۵ وقتی که مشغول رانندگی به سمت آکاپولکو در مکزیک بود به ذهنش رسید. پایان نسخه‌های چاپ اول صد سال تنهایی به زبان اسپانیایی در همان هفته اول کاملاً به فروش رفت. در ۳۰ سالی که از اولین چاپ این کتاب گذشت بیش از ۳۰ میلیون نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته و به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده می باشد.
گابریل گارسیا ماکز در سال ۱۹۷۰ کتاب سرگذشت 1 غریق را در بارسلون چاپ کرد و در همان سال به او پیشنهاد سفارت (کنسولگری) کلمبیا در اسپانیا به او داده شده که او این پیشنهاد را رد کرد و 1 سفر طولانی به مدت ۲ سال را در کشورهای کارائیب ابتدا کرد و در طول این مدت کتاب قصه باورنکردنی و غم‌آور ارندیرای آسان‌دل و مادربزرگ سنگدل‌اش را نوشت که پاداش رومولوگایه گوس بهترین رمان را بدست آورد. گابریل گارسیا سپس دوباره به اسپانیا برگشت تا روی دیکتاتوری فرانکو از نزدیک مطالعه کند که حاصل این تجربه رمان پاییز پدرسالار بود.
گابریل گارسیا ماکز در اوایل دهه ۸۰ به کلمبیا برگشت ولی با تهدید ارتش کلمبیا دوباره به همراه همسر و 2 فرزندش برای زندگی به مکزیک رفت. او در سال ۱۹۹۹ رسماً مرد سال آمریکای لاتین شناخته شد و در سال ۲۰۰۰ مردم کلمبیا با ارسال طومارهایی خواستار پذیرش ریاست جمهوری کلمبیا توسط مارکز بودند که او نپذیرفت. مارکز یکی از نویسندگان پیشگام سبک ادبی رئالیسم جادویی بود، اگرچه پایان آثارش را نمی‌توان در این سبک دسته‌بندی کرد. پزشکان در سال ۲۰۱۲ اعلام کردند که مارکز به بیماری آلزایمر گرفتار شده می باشد.
سالهای پایانی زندگی گابریل گارسیا ماکز
به مرور خلاقیت و توان نویسندگی گابریل گارسیا ماکز رو به کاهش گذاشت. گابریل گارسیا برای نوشتن کتاب خاطرات روسپیان اندوهگین من، چاپ ۲۰۰۴ حدود 10 سال وقت صرف کرد. در ژانویه ۲۰۰۶ اعلام کرد که دیگر میل‌کردن به نوشتن را از دست داده می باشد. میراث او سریال بزرگی از کتابهای داستانی و غیرداستانی می باشد که با پیوند دادن افسانه و زمان در آن هر چیز ممکن و باورکردنی می‌نماید. گابریل گارسیا مارکز در سال ۱۹۸۲ پاداش ادبی نوبل را دریافت کرد و بنیاد نوبل در بیانه خود او را «تردستی باز کلام و بصیرت» توصیف کرد. پایان داستانهای او به نثری متن شده‌اند که از نظر رنگارنگی و جذب غریبشان تنها می‌توان آنها را با کارناوالهای آمریکای جنوبی مقایسه کرد.
گابریل گارسیا مارکز یکی از نویسندگان پیشگام سبک ادبی رئالیسم جادویی بود
جنجال خواهی
از آثار گابریل گارسیا ماکز به خاطر نثر غنی آن در منتقل کردن تخیلات سرشار نویسنده به خواننده ستایش شده می باشد. اما برخی از منتقدان، آثار ماکز را اغراقی دانسته و توسل به افسانه و مارواء طبیعت برای گریز از ناآرامی و خشونت‌های جاری در کلمبیای آن زمان می‌دانند.
ناآرامی و خشونت‌های سیاسی، خانواده به عنوان 1 عنصر وحدت بخش، ترکیب آن با شور مذهبی و باور به فراطبیعت روی هم رفته سبک ادبی شاخص گابریل گارسیا ماکز را به هم بافته‌اند. آثار گابریل گارسیا ماکز نظیر پدرسالار و یا ژنرال در هزارتوی خود به خوبی تقویت انگیزه‌های سیاسی او در واکنش به تشدید خشونت در کشورش کلمبیا را نشان می‌دهند.
گابریل گارسیا ماکز پس از نوشتن مقاله‌ای در اعراض با دولت کلمبیا به اروپا تبعید شد. وقتی که کتاب غیر داستانی سفر پنهانی میگل لیتین به شیلی را در سال ۱۹۸۶ نوشت، حکومت دیکتاتوری ژنرال پینوشه ۱۵ هزار نسخه از آن را در آتش سوزاند. او به نوشتن آثاری که گرایش به جناح چپ سیاست در آن مشهود بود ادامه داد. او با فرانسوا میتران رییس جمهور سوسیالیست فرانسه در دهه ۱۹۸۰ دوستی نزدیکی داشت و مدتها نیز از دوستان نزدیک و حتی نماینده فیدل کاسترو، رهبر سابق کوبا، بود.
گارسیا مارکز به دلیل دفاع از حکومت فیدل کاسترو که از نگاه گروه کثیری از روشنفکران و نویسندگان به مرور به 1 رژیم خودکامه بدل شده بود، داخل جدال‌های تندی شد که یکی از نمونه‌های برجسته آن مجادله اش با سوزان سونتاگ، نویسنده معروف آمریکایی، بود. به خاطر دفاعش از حکومت کوبا او مدتی حق ورود به آمریکا را نداشت. دولت آمریکا بعدها در این تصمیم خود تجدید نظر کرد و مارکز بارها برای معالجه سرطان غدد لنفاوی به کالیفرنیا سفر کرد. گابریل گارسیا ماکز به مداخلات آمریکا در ویتنام و شیلی انتقاد کرده بود. به‌رغم این انتقادها بیل کلینتون و فرانسوا میتران روسای جمهور پیشین آمریکا و فرانسه از جمله دوستان گابریل گارسیا مارکز بودند.
رحلت گابریل گارسیا ماکز
گابریل گارسیا مارکز، در روز پنجشنبه ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ (۲۸ فروردین ۱۳۹۳)، در ۸۷ سالگی، در مکزیکو سیتی رحلت. 2 سال پیش از مرگ، برادر گابریل گارسیا مارکز اعلام کرد او از بیماری فراموشی (دمانس) رنج می‌برد و دیگر نمی‌نویسد. جسد گابریل گارسیا ماکز فردای آن روز در روز جمعه در مکزیکوسیتی سوزانده شد، بخشی از خاکستر جسد او به کلمبیا زادگاهش منتقل شد.
سریال قصه‌های کوتاه گابریل گارسیا ماکز
در ایران چندین سریال قصه کوتاه از مارکز به چاپ رسیده که بیشتر آنها از کتابهای مختلف او گردآوردن شده‌اند و نسخه مشابهی در کتابهای اصلی نویسنده ندارند.
• ۱۳۷۳-پرندگان مرده، احمد گلشیری
• ۱۳۸۱-روزی همچون روزهای دیگر، نیکتا تیموری
• ۱۳۸۱-زنی که هرروز راس ساعت ۶ صبح می‌آمد، نیکتا تیموری
• ۱۳۸۱-قدیس، قهرمان نوری
• ۱۳۸۵-بهترین قصه‌های کوتاه گابریل گارسیا مارکز، احمد گلشیری
• ۱۳۸۵-زیباترین غریق جهان (بهترین قصه‌های کوتاه) گابریل گارسیا مارکز، رضا دادویی
آثار ترجمه شده گارسیا مارکز به پارسی
– آثار داستانی
• ساعت شوم چاپ ۱۹۶۳
• صدسال تنهایی چاپ ۱۹۶۷
• پاییز پدرسالار چاپ ۱۹۷۵
• گزارش 1 مرگ ۱۹۸۱
• عشق سالهای وبا چاپ ۱۹۸۵
• ژنرال در هزار توی خود چاپ ۱۹۸۹
• خاطرات روسپیان اندوهگین من چاپ ۲۰۰۴
– آثارغیر داستانی
• زیباترین غریق جهان چاپ ۱۹۷۰
• بوی خوش گواوا چاپ ۱۹۸۰
• سفر پنهانی میگل لیتین به شیلی
• گزارش 1 انسان ربایی چاپ ۱۹۹۶
• زنده‌ام که روایت کنم چاپ ۲۰۰۲
• یادداشت‌های روزهای تنهایی چاپ ۲۰۰۰
